Het Joods Historisch Museum organiseert dit najaar een tentoonstelling met eeuwenoude, zeldzame Hebreeuwse handschriften. ‘De glorie van het joodse boek’ toont de rijk geïllustreerde topstukken van Ets Haim in Amsterdam, de oudste nog bestaande joodse bibliotheek ter wereld. Ook komen dan vijf middeleeuwse handschriften uit het Vaticaan naar Nederland waarvan enkele de pauselijke bibliotheek nooit eerder hebben verlaten.
Het museum organiseert de tentoonstelling vanwege het 400-jarig bestaan van Ets Haim. De bibliotheek werd in 1616 opgericht door de eerste Spaans-Portugese joden die zich in Amsterdam vestigden. De bibliotheek heeft de jaren daarna een indrukwekkende collectie joodse gedrukte boeken handschriften bijeengebracht die de geschiedenis en cultuur van de joden in Europa weerspiegelen. Sinds 1675 bevindt de bibliotheek zich in een bijgebouw van de Portugese Synagoge.
In Amsterdam vervaardigden de joden vele handschriften die duidelijk maken met welke onderwerpen de jonge en kosmopolitisch ingestelde gemeenschap zich bezighield. Ze gebruikten het boek om kennis over te dragen en ontwikkelden een eigen druk- en schrijfcultuur, die opviel door de fraaie versieringen. De tentoonstelling geeft daardoor ook een goed beeld van joodse kunst door de eeuwen heen.
Het Vaticaan bezit een grote verzameling joodse, goeddeels Hebreeuwse manuscripten en heeft enkele bijzondere exemplaren uitgeleend. Een topstuk is het enige nog bestaande afschrift van de Ethica van de joodse filosoof Spinoza (1632-1677). Dit boek over ethiek en gedragsleer geldt als zijn belangrijkste werk. In 2011 werd het verloren gewaande afschrift teruggevonden in de bibliotheek van het Vaticaan. Het handschrift wordt getoond met de originele ban uit 1656 die over Spinoza werd uitgesproken door de Portugees-joodse gemeente in Amsterdam.
Het oudste werk op de expositie is een tekst van de joodse rabbijn Maimonides uit 1282, dat in bezit is van Ets Haim. De tekst zit vol censuur door de christelijke censor. Ook worden twee delen herenigd van het feestgebedenboek Esslingen Machzor uit 1290. Het tweede deel bevindt zich in Amsterdam en in 1989 werd in New York het eerste deel ontdekt. Voor de tentoonstelling krijgt het museum verder bruiklenen van andere Europese bibliotheken en privécollecties, waaronder de beroemde Braginsky Collection uit Zürich. De Zwitserse verzamelaar René Braginsky heeft de grootste privéverzameling van Hebreeuwse manuscripten ter wereld opgebouwd.
Ter gelegenheid van het 400-jarige bestaan van Ets Haim verschijnt bij uitgeverij Walburg Pers Ets Haim. 18 highlights from the oldest Jewish library in the world van de hand van Emile Schrijver.
De tentoonstelling is te zien van 19 september 2016 tot en met 8 januari 2017.
BRON: Persbericht Joods Historisch Museum
Lees ook:De herontdekking van de Gebroeders Verveer
Lees ook:Sotheby’s veilt werk van nepkunstenaar
Lees ook:Nationaal Holocaust Museum exposeert schilderijen van Jeroen Krabbé
Lees ook:Peperduur boek over Michelangelo
Lees ook:Rijksmuseum Twenthe schenkt gratis restauratie