De heksen van Bruegel: over heksen in de kunst

Het affiche van De Heksen van Bruegel CREDITS: Museum Catharijneconvent

Het affiche van De Heksen van Bruegel CREDITS: Museum Catharijneconvent

Museum Catharijneconvent presenteert vanaf 19 september De heksen van Bruegel. Dit is de eerste tentoonstelling over heksen in de kunst. Eenmalig is een unieke collectie heksenvoorstellingen uit de roerige periode van heksenvervolgingen in de Nederlanden (1450-1700) te zien. Deze tentoonstelling toont dat niemand minder dan Pieter Bruegel aan de wieg stond van de verbeelding van de heks zoals we die nu kennen.

Grote Hollandse en Vlaamse meesters lieten zich door zijn heksbeeld inspireren. De heksen van Bruegel is een reis langs de mooiste en indrukwekkendste heksenvoorstellingen die de Nederlanden hebben voortgebracht. Van angst naar fantasie, van schrikbeeld tot sprookjesfiguur. Bruegel bedacht de heks met kookpot en bezem. Heksen zijn lelijke vrouwen op bezemstelen die tovermiddeltjes maken in een grote pot bij de haard. Dat is het beeld dat wij tegenwoordig hebben van heksen. Maar wie weet dat dit iconische beeld daadwerkelijk is geschapen door de bekende kunstenaar Pieter Bruegel?

Tot in de 16e eeuw bestond er geen stereotype weergave van de heks. Twee prenten van Pieter Bruegel brachten daar verandering in. Bruegel plaatste de heks op een bezem in nabijheid van een haard met een heksenketel. De weergaloze prenten van Bruegel vormden een bron van inspiratie voor de Hollandse en Vlaamse meesters van die tijd. Tot op de dag van vandaag zien we de heks van Bruegel terugkomen. Hiermee creëerde Bruegel het iconische heksbeeld zoals we dat nu nog steeds kennen.

Meer dan 150 Hollandse en Vlaamse voorstellingen van heksen zijn bewaard gebleven, een productie die nergens anders ter wereld is geëvenaard. Vanuit heel Europa komt een selectie kwetsbare panelen, manuscripten, prenten en tekeningen naar Nederland om het verhaal van De heksen van Bruegel te vertellen. Van zeldzame archiefstukken en handschriften tot de detaillistisch geschilderde sabbatscènes van Frans Francken en David Teniers de Jonge. Absolute hoogtepunten vormen de prenten van Pieter Bruegel: Sint Jacob bestrijdt de hekserij en toverij en Sint Jacob ontmaskert en overwint hekserij en toverij (1565).

De heksen van Bruegel biedt ook inzicht in de omstandigheden waarin de heksenvoorstellingen tot stand kwamen. Het ontstaan ervan is onlosmakelijk verbonden met de heksenvervolgingen: de eerste processen vonden plaats rond 1430. De tentoonstelling schetst ook de invloed en de gevolgen van het uitsluiten van andersdenkenden in de samenleving. In de heks werd een collectieve zondebok gevonden. Samenwerking met Musea Brugge De heksen van Bruegel is een samenwerkingsproject met Musea Brugge. De tentoonstelling is te zien in Museum Catharijneconvent van 19 september 2015 t/m 31 januari 2016 en reist van 25 februari 2016 t/m 26 juni 2016 door naar Brugge.

BRON: Persbericht Museum Catharijneconvent

Lees ook:Middeleeuwse meesterwerken in Brugge
Lees ook:Museum Boijmans van Beuningen verlengt Van Bosch tot Bruegel
Lees ook:Van Floris tot Rubens: Meestertekeningen uit de Renaissance
Lees ook:Belgische privéverzamelaar deelt werken met Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
Lees ook:De Vlaamse primitieven in het Groeningemuseum

Geen reacties // Reageer

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Naam

Website

Het kan vijf minuten duren voordat nieuwe reacties zichtbaar zijn.

De volgende HTML tags en attributen zijn toegestaan: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>