Curator’s Choice: Het Bonnefantenmuseum

Elke woensdag staat er met de Curator’s Choice een ander museum in de spotlight. Één van de conservatoren van het betreffende museum zal vertellen over het museum, zichzelf en een bijzonder werk uit de collectie van het museum. De Curator’s Choice van deze week is van conservator Lars Hendrikman van het Bonnefantenmuseum te Maastricht/ Every Wednesday a different museum takes the spotlight with the Curator’s Choice. One of the museums curators will write about the museum and an extraordinary work in the museum’s collection. This week’s Curator’s Choice is from Lars Hendrikman from the Bonnefantenmuseum in Maastricht (Maastrichtmuseum). The English version of the text can be found directly below the Dutch version.

In het architecturaal interessante stadsdeel Céramique van Maastricht ligt het Bonnefantenmuseum, museum voor oude en hedendaagse kunst. Markant aan het gebouw is de met zink beklede koepeltoren die vanuit de hele stad te zien is. Aldo Rossi, de architect, beschouwde het museum als een kijkfabriek en zo is het gebouw dan ook ingericht.

Het unieke aan het Bonnefanten is dat het voor ieder wat wils toont: Augenspiel, op de eerste verdieping, is een gewaagde collectieopstelling waarin oude en moderne kunst door elkaar heen gepresenteerd zijn. Op de tweede en derde verdieping zijn de tijdelijke tentoonstellingen te bewonderen. Op dit moment betreffen deze Rik Meijers / Jeroen van Bergen een duo presentatie van twee opkomende kunstenaars uit de regio en vanaf 3 juli opent De verzameling van Herck met meer dan 50 terracottabeelden uit de 17de- en 18de eeuw.

Het museum is echter ook de perfecte plek om na te genieten van het bezoek in museumcafé Ipanema, of een artistiek souvenir mee naar huis te nemen uit de Museum shop, of zelfs echte kunst door lid te worden van de Bonnenfanten Kunstuitleen.

Het Bonnefantenmuseum heeft twee conservatoren in dienst. Paula van den Bosch is conservator hedendaagse kunst en Lars Hendrikman neemt deze taak op zich betreffende de oude kunst. Lars is kunsthistoricus, met als specialisme de kunst van de late Middeleeuwen en de vroegmoderne tijd; een van de zwaartepunten van het Bonnefantenmuseum. Hieronder bespreekt hij zijn favoriete stuk uit de collectie:

Uit een diverse collectie als die van het Bonnefantenmuseum is het moeilijk één favoriet uit te kiezen. Bovendien, hoe meer je van een kunstwerk weet, hoe meer het gaat ‘leven’. Voor een conservator is het moeilijk om het werk zelf en het verhaal dat erbij hoort te scheiden. Echter één werk in het bijzonder is voor mij speciaal zowel als werk zelf als ook het verhaal erachter, namelijk: Jachtstilleven van Hendrik de Fromantiou uit 1672. Het stilleven toont een marmeren tafel met daarop prominent een dode fazant en patrijs. Ook zijn er verdere jachtbenodigdheden te zien; zoals de kap van een valk. Opmerkelijk aan het werk van Fromantiou is de bijna wiskundige precisie waarmee hij zijn stillevens opbouwde. Over de schilder bestaat geen twijfel: Het stuk is gesigneerd en gedateerd.

Het Bonnefantenmuseum bewaart twee stillevens van deze weinig bekende stilleven schilder. Naast de hoge kwaliteit van deze stukken heeft bij de aankoop zeker ook het feit meegespeeld dat de schilder uit Maastricht afkomstig was. Het werk van Fromantiou is sterk verwant aan de veel bekendere stilleven schilders Willem van Aelst (1627-1683/84) en Jan Davidsz. de Heem (1606-1683/84). De huidige geringe bekendheid van Fromantiou staat niet in verhouding tot zijn naam en reputatie in de zeventiende eeuw. In 1669 trad de schilder in dienst van de ‘Grote’ keurvorst van Brandenburg, Frederik Willem I. In Potsdam werkte hij als schilder, restaurator, maar ook als bemiddelaar tussen de handel en vorst. Fromantiou genoot als agent van de keurvorst zeker gezag. In 1671 beoordeelde hij 11 vroeg Italiaanse schilderijen, die door Rembrandt’s agent Gerrit Uylenburg geleverd waren, af als middelmatige kopieën. De affaire zou enkele jaren later bijdragen aan Uylenburgs failliet. Het huwelijk met de welgestelde dochter van de beroemde schilder Philip Wouwerman is evenzeer een indicatie van de reputatie die Hendrik de Fromantiou genoot. Zijn werk wordt al sinds 1700 met naam en toenaam in inventarissen vermeld.

Jachtstilleven van Fromantiou is kortom niet alleen qua techniek en esthetiek een bijzonder werk in onze collectie, maar ook vanwege de achtergrond van de schilder zelf. Een werk dat zeker niet mag ontbreken in de binnenkort te verschijnen collectiegids van de Nederlandse Schilderkunst in het Bonnefantenmuseum. Deze gids komt, onder voorbehoud, uit begin 2012.

The Bonnefantenmuseum, museum for old masters and contemporary art, is located in the architecturally interesting Cèramique quarter of Maastricht. It is a striking building with its zinc dome, which can be seen from all over town. Aldo Rossi, the architect, regarded the museum as some kind of ‘watching factory’ and thus he designed the museum as such. The unique aspect about the Maastricht Museum is that it presents something for everyone: for example the exhibition Augenspiel on the first floor is a daring presentation of the collection because it shows both old master paintings and modern art ‘side by side’. On the second and third floor you can enjoy the temporary exhibitions. At the moment this is Rik Meijers/ Jeroen van Bergen, a duo presentation with works from two local talents. On the 3rd of July the exhibition The Van Herck collection opens with over 50 terracotta statues from the 17th and 18th century. The museum is also the perfect place to reminiscence about the visit in the museum café Ipanema, you can take a souvenir home from the museum shop, or even real works of art by joining the Bonnefanten ‘Art Library’.

The Maastricht Museum employs two curators: Paula van den Bosch, Curator of Contemporary Art and Lars Hendrikman who is Curator Old Masters. Lars Hendrikman is an art historian, specialising in the art of late medieval and early modern period, which is one of the museums focus points. Here he tells about his favourite painting from the collection:

From a diverse collection such as that of the Maastricht Museum, it’s difficult to choose one favourite. Furthermore, the more you know about a work of art, the more it becomes ‘alive’. However, one work in particular is special to me both as a work of art and because of the story behind it: Hunting Still- Life by Hendrik de Fromantiou from 1672. This still life shows a marble table with a dead pheasant and a partridge prominently on top of the table. You can also see hunting necessities like the falconry hood. The almost mathematical precision with which Fromantiou constructed his still lifes is remarkable. There is no doubt about the identity of the painter; the piece is signed and dated.

The Maastricht Museum has two still lifes by this little-known still life painter. Besides the high quality of these pieces, the fact that the painter came from Maastricht certainly played a role in the acquisition of the paintings. Fromantiou’s work is closely related to well known still life painters like Willem van Aelst (1627-1683/84) and Jan Davidsz. de Heem (1606-1683/84). The fact that Fromantiou is not well known these days, does not compare to his reputation in the 17th century. In 1669 the painter was employed by the “Great” elector of Brandenburg, Frederick William I. In Potsdam, he worked as a painter, restorer, but also as a mediator between businessmen and the elector. Fromantiou was certainly well respected being an agent of the elector. For example, in 1671 he decided that eleven early Italian paintings, which were delivered by Rembrandt’s agent Gerrit Uylenburg, were mediocre copies. This affair contributed a few years later to Uylenburgs bankruptcy. His marriage to the wealthy daughter of the famous painter Philip Wouwerman is also an indication of Hendrik de Fromantiou’s reputation. His work has been mentioned by name in inventories since 1700.

In short, Hunting Still-Life by Fromantiou is not only an exceptional work in our collection because of the technique and aesthetics, but also because of the background of the painter himself. A work that certainly should not be lacking in the forthcoming Dutch painting guide of the Bonnefantenmuseum (Maastricht Museum). This guide is scheduled to be published early 2012.

Lees ook:Bonnefantenmuseum organiseert symposium Collectie Neutelings
Lees ook:Henri de Fromantiou: een unieke expositie
Lees ook:Curator’s Choice: De Mesdag Collectie
Lees ook:Belinda Petri wint de fotowedstrijd Fotografeer je eigen Vorstelijke illusie
Lees ook:Aankondiging: Curator’s Choice