Sturz, 1987, nails and acrylic paint on canvas over a wooden panel, 200 x 155 cm CREDITS: Axel Vervoordt Gallery
De spijker, voor de ene persoon is het slechts een hulpmiddel om te klussen in huis en tuin, voor de ander heeft de spijker veel meer betekenis. Die andere persoon is de Duitse kunstenaar Günther Uecker. Uecker groeide op in Oost-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog, waardoor hij meerdere traumatische ervaringen opdeed die veel effect hadden op zijn leven en zijn werk als kunstenaar. In Axel Vervoordt Gallery in Antwerpen is met eigen ogen te zien wat dit effect oplevert op het gebied van kunst. 
Als kind maakte hij mee hoe zijn vader hun huis barricadeerde met houten planken en spijkers om het te beschermen tegen mogelijke aanvallen. Voor een jong kind als Günther was deze barricade tweeledig: enerzijds moest het huis beschermd worden tegen aanvallen van buitenaf, anderzijds werd het huis nu toegetakeld door de eigen bewoners om het te beschermen. Deze ervaring tekende Uecker voor het leven. In zijn kunst maakt hij gebruik van de spijker om zijn leven en zijn trauma’s, maar ook de trauma’s van de wereld te tonen.
Voor Günther symboliseert de spijker de paradox van ‘healen door te pijnigen’. Uecker was overigens niet de eerste die de paradoxale betekenis van de spijker inzag. Al veel eerder werd de spijker gebruikt bij diverse rituelen, waarmee het gebruik door Uecker als een vorm van kunst verder gaat, terug naar de historie en culturele geschiedenis jaren eerder, eeuwen eerder. Het bekendste voorbeeld hierbij is de kruisiging van Jezus-Christus, waarbij de spijker of nagel werd gebruikt. De wonden die Jezus-Christus daarbij opliep heelden, maar staan voor altijd gelijk aan het lijden dat hij daarbij moest ondergaan. Voor Uecker staat de spijker of nagel gelijk aan dat lijden, zeker omdat hij ook een sterke interesse in religie heeft. Het mooie aan lijden en het oplopen van wonden is daarbij dat ze leiden tot de hoop op genezing. Om te kunnen genezen, moet men eerst geconfronteerd worden met de wonden.
Wat betekent dit voor het werk van Günther Uecker? Hij maakt een veld van nagels op diverse ondergronden, voegt daar verf en tekeningen aan toe, waarbij de energie van de mens gerespecteerd wordt. Zijn werken moeten gezien worden als instrumenten die ons helpen te leven met onze emoties in een oncontroleerbare wereld waarin we leven. Daarbij worden we geconfronteerd met onze kwetsbaarheid en tegelijkertijd beschermd tegen diezelfde kwetsbaarheid. Günther Uecker’s werk wordt nog steeds gewaardeerd, ook al was de aandacht voor zijn ZERO-groep, die hij samen met Heinz Mack en Otto Piene oprichtte in 1958, tanende. Emoties blijven echter een rol spelen in deze wereld en in deze tijd. Daarmee is er meer dan ooit ruimte voor de kunst van een ziener, een sjamaan en een kunstenaar als Günther Uecker. Ondervind zelf de helende werking van zijn werken bij Axel Vervoordt Gallery en durf je kwetsbaarheid te tonen. Want wie kwetsbaar durft te zijn, is tegelijk de sterkste mens die er is.
Günther Uecker bij Axel Vervoordt Gallery in Antwerpen is te zien vanaf 4 september tot en met 18 oktober.
Lees ook:Axel Vervoordt Gallery opent vestiging in Hongkong
Lees ook:Stedelijk Museum en Skarstedt vieren 50e verjaardag van ZERO
Lees ook:Wie bezit kunst van schilder Daan van Driel?
Lees ook:Kunstvandaal slaat weer toe in de National Gallery
Lees ook:Brusselse kunstbeurs BRAFA’12 opent binnenkort